W jaki sposób mierzysz sukces swojego sklepu internetowego? Czy koncentrujesz się głównie na bieżącej sprzedaży i przychodach?
Choć te wskaźniki są przydatne do oceny doraźnych wyników kampanii marketingowych, nie zawsze dają pełny obraz sytuacji. Opieranie się wyłącznie na wynikach sprzedaży z „tu i teraz” rzadko pozwala trafnie przewidzieć przyszłość firmy czy jej rzeczywistą sytuację finansową.
Wartość życiowa klienta (CLV) to jeden z najważniejszych parametrów wpływających na obecną i przyszłą stabilność Twojego biznesu. Wskaźnik ten precyzyjnie określa, jaki budżet możesz przeznaczyć na pozyskanie nowego odbiorcy, biorąc pod uwagę zysk, jaki wygeneruje on dla Ciebie w dłuższej perspektywie.
Analizując zysk netto z całej relacji z kupującym, dowiesz się, jak dużą wartość wnosi on do Twojej firmy.
Dlaczego warto obliczać wartość życiową klienta?
Wskaźnik ten pokazuje czarno na białym, ile zyskujesz na pozyskaniu i utrzymaniu każdej osoby kupującej w Twoim sklepie. Zanim przejdziemy do konkretnych wyliczeń, warto zrozumieć, dlaczego CLV ma tak istotny wpływ na sukces Twojego biznesu.
Oto trzy główne powody, dla których warto monitorować ten wskaźnik:
- Większa sprzedaż i częstsze powroty klientów. Analiza CLV pozwala zidentyfikować grupę odbiorców, którzy zostawiają w Twoim sklepie najwięcej pieniędzy. Dzięki temu dowiesz się, jakie produkty cenią najbardziej i co realnie wpływa na ich zadowolenie. Tę wiedzę możesz wykorzystać, by budować trwalsze relacje i zachęcać ich do kolejnych zakupów, zamiast skupiać się tylko na jednorazowych transakcjach.
- Lepsza relacja zysku do kosztów pozyskania. Badania wskazują, że koszt pozyskania klienta waha się średnio od 500 do 1900 zł, w zależności od branży. Zdrowa proporcja LTV do CAC powinna wynosić 3:1. To sygnał, że Twoje działania sprzedażowe i marketingowe są efektywne. Pracując nad wzrostem wartości życiowej klienta, bezpośrednio wpływasz na rentowność swoich kampanii reklamowych.
- Mocniejsza lojalność i przywiązanie do marki. Działania zmierzające do podniesienia CLV, takie jak lepsza obsługa, optymalizacja oferty czy programy lojalnościowe, naturalnie przekładają się na lepsze doświadczenia zakupowe. Pamiętaj, że stały, zadowolony klient kupuje częściej i wydaje więcej niż osoba, która trafia do Ciebie po raz pierwszy.
Czego potrzebujesz do obliczenia wartości życiowej klienta?
Wzór na CLV bazuje na kilku innych wskaźnikach e-commerce. Zanim więc przystąpisz do wyliczeń dla swojego sklepu, musisz zgromadzić i uporządkować odpowiednie dane sprzedażowe.
Wartość klienta
Aby obliczyć ten wskaźnik, musisz najpierw poznać dwie inne wartości: średnią wartość zamówienia oraz częstotliwość zakupów.
Średnia wartość zamówienia (AOV) To kwota, jaką klient wydaje średnio podczas jednej transakcji. Aby ją uzyskać, podziel całkowity przychód przez liczbę wszystkich zamówień w danym okresie.
Wzór: AOV = Całkowity przychód / Całkowita liczba zamówień
Częstotliwość zakupów to wskaźnik mówiący o tym, ile średnio zamówień składa jeden klient. Pamiętaj, aby brać pod uwagę ten sam przedział czasowy, co przy obliczaniu AOV. Aby uzyskać wynik, podziel liczbę wszystkich zamówień przez liczbę unikalnych klientów.
Wzór: Częstotliwość zakupów = Całkowita liczba zamówień / Liczba unikalnych klientów
Mając te dane, możesz obliczyć wartość klienta. Jest to wskaźnik niezbędny do późniejszego oszacowania pełnej wartości życiowej (CLV).
Wzór: Wartość klienta = Średnia wartość zamówienia × Częstotliwość zakupów
Średni czas trwania relacji z klientem
Średni czas życia klienta to okres, w którym kupujący pozostaje aktywny, zanim definitywnie zaprzestanie zakupów w Twoim sklepie. Sposób definiowania tej relacji zależy od modelu biznesowego – innego dla firm opartych na jednorazowych transakcjach, a innego dla tych bazujących na subskrypcjach.
Większość sklepów internetowych działa w modelu bezumownym. Po opłaceniu zamówienia transakcja jest zakończona. Wyzwanie polega tu na uchwyceniu momentu, w którym aktywny klient, czyli taki, który regularnie kupuje, staje się „nieaktywny” i już nie wróci.
Inaczej wygląda to w przypadku modeli subskrypcyjnych. Tutaj sprawa jest jasna: wiesz dokładnie, kiedy klient odchodzi, ponieważ wiąże się to z anulowaniem subskrypcji lub wygaśnięciem umowy. Dzięki temu znacznie łatwiej określić średni czas trwania relacji.
Jeśli prowadzisz sprzedaż od niedawna, możesz nie mieć wystarczających danych historycznych. Nie martw się – istnieje prosty sposób na oszacowanie tej wartości.
Zacznij od ustalenia, ile czasu mija między pierwszym a ostatnim zakupem dla każdego klienta. Następnie podziel tę sumę przez liczbę wszystkich klientów w Twojej bazie, aby uzyskać średnią.
💡Jeśli korzystasz z Shopify, niezbędne dane znajdziesz w panelu administratora, w sekcji Raporty. Pozwoli Ci to szybko przeanalizować historię zamówień i sprzedaży z ostatniego roku.
Jak obliczyć wartość życiową klienta?
Gdy zgromadzisz już niezbędne dane, możesz przejść do właściwych wyliczeń. Wskaźnik CLV określi średni przychód, jaki generuje dla Ciebie jeden klient przez cały czas trwania Waszej relacji.
Podstawowy wzór wygląda następująco:
Średnia wartość zakupu × Częstotliwość zakupów) × Średni okres życia klienta = Wartość życiowa klienta
Załóżmy, że prowadzisz sklep odzieżowy, w którym średnia wartość koszyka wynosi 200 zł. Typowy klient robi u Ciebie zakupy 3 razy w roku i pozostaje lojalny marce przez 2 lata.
Obliczenie będzie wyglądać następująco:
CLV = (200 zł) × (3 zakupy) × (2 lata) = 1200 zł.
Oznacza to, że każdy klient w trakcie całej swojej relacji ze sklepem przynosi Ci przychód rzędu 1200 zł.
Analiza wartości poszczególnych klientów
W pewnych sytuacjach warto zejść z poziomu ogólnych statystyk i przyjrzeć się wartości konkretnego kupującego. Wiedza ta jest niezwykle przydatna na przykład w obsłudze klienta.
Wyobraź sobie, że otrzymujesz reklamację z żądaniem zwrotu pieniędzy. Twoja decyzja może zależeć właśnie od indywidualnego wskaźnika CLV danej osoby:
- Klient z niskim CLV: standardowo prosisz go o odesłanie towaru, zanim zlecisz zwrot środków.
- Klient z wysokim CLV: aby utrzymać jego lojalność i dobre relacje, możesz zaproponować natychmiastowy zwrot pieniędzy bez konieczności odsyłania wadliwego produktu.
Jak to policzyć? Aby oszacować wartość konkretnej osoby, potrzebujesz ustalonego wcześniej średniego czasu trwania relacji. Mnożysz ten czas przez średnią kwotę, jaką ten konkretny klient wydaje u Ciebie rocznie.
Jeśli klient wydał u Ciebie 2000 złotych w ciągu ostatnich dwóch lat, jego średni roczny przychód wynosiłby 1000 złotych. Gdy pomnoży się to przez średni pięcioletni okres życia, szacowana wartość życiowa tego klienta wyniosłaby 5000 złotych.
Segmentacja klientów i obliczanie CLV metodą RFM
Analiza RFM (Recency, Frequency, Monetary value) to sprawdzona technika, która pozwala podzielić bazę klientów na grupy – od tych najmniej zaangażowanych, po najbardziej dochodowych.
Dzięki segmentacji metodą RFM możesz przeanalizować każdą grupę z osobna i precyzyjnie określić, który typ odbiorców generuje dla Ciebie najwyższe CLV.
Na czym polega analiza RFM?
- R – Recency (aktualność zakupu). Kiedy klient zrobił u Ciebie ostatnie zakupy? Osoba, która złożyła zamówienie niedawno, jest znacznie bardziej skłonna do powrotu niż ktoś, kto milczy od dłuższego czasu.
- F – Frequency (częstotliwość). Jak często dany klient kupuje w określonym przedziale czasu? Regularni bywalcy mają wyższy potencjał ponownego zakupu niż klienci okazjonalni.
- M – Monetary value (wartość). Ile pieniędzy klient zostawił w Twoim sklepie w badanym okresie? Odbiorcy, którzy wydają więcej, statystycznie częściej wracają do sklepu niż ci z niską wartością koszyka.
💡Jeśli prowadzisz sklep na Shopify, wszystkie te dane masz na wyciągnięcie ręki. W panelu administratora przejdź do sekcji Analizy -> Raporty, a następnie wybierz Sprzedaż wg nazwiska klienta. Znajdziesz tam gotowe zestawienia liczby zamówień oraz całkowitej wartości sprzedaży dla każdego kupującego.
Analiza RFM w praktyce
Aby przeprowadzić skuteczną analizę, każdemu z parametrów musisz nadać odpowiednią wagę. Zastosuj prostą skalę punktową od 1 do 3 dla każdej z omawianych kategorii: aktualność zakupu, częstotliwość oraz wartość koszyka.
Przyjmij następujące kryteria oceny:
- 1 – wynik niski (klient najmniej wartościowy),
- 2 – wynik średni,
- 3 – wynik wysoki (klient najbardziej wartościowy).
Jak przydzielić te punkty? Podziel swoją bazę danych na trzy równe części dla każdej kategorii. Dolna jedna trzecia klientów (z najsłabszymi wynikami) otrzymuje 1 punkt, środkowa grupa – 2 punkty, a górna jedna trzecia (Twoi najlepsi klienci) – 3 punkty.
Aby lepiej zobrazować ten mechanizm, przeanalizujmy przykładowy arkusz kalkulacyjny.
Przypisz każdemu klientowi ocenę od 1 do 3 w kategoriach: aktualność zakupu, częstotliwość oraz wartość transakcji.
W omawianym przykładzie zgromadziliśmy dane o klientach, a następnie podzieliliśmy każdy ze wskaźników na trzy grupy, wyznaczając dla nich równe przedziały.
Spójrzmy na aktualność zakupu:
- Klienci, którzy złożyli zamówienie w ciągu ostatnich 4 miesięcy, otrzymują 3 punkty.
- Ci, którzy kupowali od 4 do 8 miesięcy temu, dostają 2 punkty.
- Osoby, które zrobiły zakupy od 8 do 12 miesięcy temu, otrzymują 1 punkt.
Następnie sumujemy punkty przyznane za aktualność, częstotliwość oraz wartość koszyka dla każdego klienta, a rezultat zapisujemy w kolumnie Wynik RFM.
Dzięki temu możesz posortować tabelę według łącznej punktacji i wyodrębnić konkretne segmenty klientów: o najwyższej wartości (na grafice oznaczone kolorem czerwonym), średniej (kolor pomarańczowy) oraz najniższej (kolor żółty).
Posortuj tabelę malejąco – od najwyższego do najniższego łącznego wyniku RFM.
Klienci z najwyższą punktacją to Twój najbardziej wartościowy segment. Koniecznie przeanalizuj dostępne dane, aby znaleźć cechy wspólne łączące te osoby. Pozwoli Ci to zrozumieć, dlaczego generują one największe zyski oraz jak skuteczniej docierać do nich z ofertą w przyszłości.
Obliczanie predykcyjnego CLV
Tradycyjne metody wyliczania CLV bazują na danych historycznych. Pozwalają one oszacować, ile przeciętny klient wydał w Twoim sklepie do tej pory.
To podejście ma jednak pewną wadę: wartość życiowa klienta to wskaźnik dynamiczny, który nieustannie ewoluuje. Nowa strategia marketingowa może zachęcić jedną grupę odbiorców do większych wydatków, podczas gdy przejściowe problemy z łańcuchem dostaw mogą zniechęcić inną.
Zamiast analizować tylko to, co już się wydarzyło, możesz zastosować podejście oparte na analityce predykcyjnej. Pozwoli Ci to z dużo większą precyzją oszacować, jakich przychodów możesz spodziewać się w przyszłości.
Sam wzór pozostaje bez zmian:
(Średnia wartość zakupu × Częstotliwość zakupów) × Średni okres życia klienta.
Różnica tkwi w danych wejściowych – w tym modelu wybiegają one w przyszłość. Metoda ta wymaga zbierania informacji w czasie rzeczywistym oraz wykorzystania algorytmów uczenia maszynowego do tworzenia prognoz. Dzięki temu wyliczenia uwzględniają nie tylko suchą historię, ale także aktualne trendy rynkowe, zmiany w zachowaniach konsumentów czy wahania kosztów pozyskania klienta.
Jak wykorzystać wskaźnik CLV w praktyce?
Wiedza na temat wartości życiowej klienta jest niezbędna do tworzenia inteligentnych i skutecznych kampanii marketingowych. Pozwala ona nie tylko optymalizować budżet, ale także znacznie precyzyjniej docierać do wybranych grup odbiorców.
Oto, w jaki sposób możesz wykorzystać te dane w swoim sklepie:
Maksymalizacja zwrotu z inwestycji
Gdy znasz już średnią wartość życiową klienta, możesz łatwo wskazać te segmenty odbiorców, które generują największe zyski. To jasny sygnał, gdzie ulokować budżet marketingowy. Skupiając się na docieraniu do osób o profilu zbliżonym do Twoich najlepszych klientów, znacząco poprawisz zwrot z inwestycji.
Aby obliczyć realną opłacalność, odejmij koszt pozyskania klienta (CPA) od jego wartości życiowej (CLV). Otrzymany wynik to Twój czysty zysk netto wygenerowany przez jedną osobę po odliczeniu kosztów reklamy.
Ustalanie budżetu na płatne kampanie reklamowe
Znajomość CLV to fundament przy ustalaniu bezpiecznych limitów wydatków na reklamy w Google Ads oraz w mediach społecznościowych, takich jak Instagram czy TikTok. Dzięki temu wiesz dokładnie, ile możesz zainwestować w pozyskanie klienta, aby wciąż na tym zarabiać.
Wskaźnik ten pomaga również precyzyjnie określić maksymalną stawkę za kliknięcie (CPC), biorąc pod uwagę Twój współczynnik konwersji.
Na przykład, jeśli Twój CLV wynosi 400 złotych, a współczynnik konwersji kampanii to 10%, to Twoja maksymalna stawka powinna wynosić 10% z 400 złotych. W tym przypadku możesz licytować do 40 złotych za kliknięcie, nie przekraczając budżetu.
Optymalizacja cen i oferty produktowej
Znajomość CLV ułatwia podejmowanie trafnych decyzji cenowych i zwiększanie rentowności. Wiedząc, ile klient średnio wydaje w całym cyklu relacji z Twoją marką, możesz lepiej dopasować ceny do wartości postrzeganej przez odbiorców. Pozwala to również projektować promocje w taki sposób, by skutecznie zachęcały do powrotu, zamiast tylko obniżać marżę.
Strategię tę z powodzeniem zastosowała Zarina Bahadur, twórczyni marki 123BabyBox oferującej pudełka subskrypcyjne dla dzieci. W ubiegłym roku firma zwiększyła wskaźnik CLV o 40%. Sukces ten Zarina przypisuje przebudowie modelu subskrypcji, który teraz lepiej podtrzymuje zaangażowanie klientów.
„Przeanalizowaliśmy nasze wskaźniki i zauważyliśmy wyraźny spadek aktywności klientów po upływie trzech miesięcy” – tłumaczy Zarina. – Dlatego zmieniliśmy cennik tak, aby premiować lojalność.
Obecnie standardowa miesięczna subskrypcja w 123BabyBox kosztuje 59,99 USD (ok. 222 zł). Jednak klienci, którzy zdecydują się na dłuższą współpracę, płacą mniej. Im dłuższy okres zobowiązania, tym wyższy rabat – przy subskrypcji rocznej cena spada do zaledwie 39,99 USD (ok. 148 zł) za pudełko. Jako zachętę do pozostania w programie, długoterminowi subskrybenci otrzymują też dodatkowe przywileje, takie jak wczesny dostęp do serii limitowanych czy priorytetową realizację zamówień.
„Ta prosta zmiana wydłużyła średni czas trwania subskrypcji z pięciu do ośmiu miesięcy, co przełożyło się na wzrost CLV o blisko 150 USD (ok. 555 zł) na każdego klienta” – wylicza Zarina. – „Wskaźnik odejść spadł o 18%, a liczba poleceń wzrosła, ponieważ klienci poczuli, że są częścią czegoś wyjątkowego”.
Zarina ma jedną radę dla marek e-commerce obliczających swoje CLV – „Postaw na prostotę. Monitoruj, jak długo klienci z Tobą zostają i ile wydają, a następnie zlokalizuj jeden punkt oporu, który warto naprawić. Najłatwiejsze zwycięstwa często biorą się z ulepszania tego, co już działa”.
Wykorzystanie potencjału sprzedaży dodatkowej
Klienci z wysokim wskaźnikiem CLV wykazują większe przywiązanie do marki i znacznie chętniej reagują na propozycje zakupu droższych wariantów produktów lub akcesoriów komplementarnych. To doskonała okazja, aby jeszcze bardziej podnieść ich wartość dla firmy i zmaksymalizować przychody płynące z relacji z lojalnymi odbiorcami.
Jak to zrobić skutecznie? Wyodrębnij grupę najbardziej wartościowych klientów i zadbaj o ich utrzymanie poprzez spersonalizowane kampanie oraz programy lojalnościowe. Wykorzystaj twarde dane, które posłużyły Ci do obliczenia CLV – historię zamówień, preferencje czy schematy zachowań. Dzięki temu przygotujesz precyzyjnie dopasowane oferty, które będą dla nich atrakcyjne i naturalnie zachęcą do kolejnych zakupów.
Pozyskiwanie lojalnych klientów dla Twojej firmy
Niezależnie od tego, czy prowadzisz sklep internetowy, czy startup w modelu SaaS, o sukcesie nie decyduje sama liczba pozyskanych klientów. Sztuką jest dotarcie do tych właściwych.
Teraz gdy wiesz już, jak obliczyć wartość kupujących, możesz tworzyć kampanie, które precyzyjnie trafią do osób mających realny wpływ na zyski i stabilność finansową Twojego biznesu.
FAQ: Wartość życiowa klienta
Jaki jest wzór na wartość życiową klienta?
Wartość życiowa klienta (CLV) to całkowity przychód, jaki firma uzyskuje od jednego klienta w trakcie trwania całej relacji. Podstawowy wzór to: (Średnia wartość zamówienia × Częstotliwość zakupów) × Średni czas życia klienta.
Jak obliczyć wartość życiową klienta w 5 krokach?
Aby poprawnie wyliczyć ten wskaźnik, wykonaj następujące działania:
- Oblicz średnią wartość zamówienia, dzieląc całkowity przychód przez liczbę wszystkich transakcji w danym okresie.
- Ustal częstotliwość zakupów, dzieląc liczbę zamówień przez liczbę unikalnych klientów.
- Oblicz wartość klienta, mnożąc średnią wartość zamówienia przez częstotliwość zakupów.
- Oszacuj średni czas życia klienta, analizując historię zamówień i moment, w którym klienci przestają być aktywni (wskaźnik odejść).
- Pomnóż wartość klienta przez średni czas trwania relacji – wynik to Twoje CLV.
Jak obliczyć czas życia klienta w latach?
Aby uzyskać ten wynik, należy wyciągnąć średnią z czasu, jaki upływa między pierwszym a ostatnim zakupem dla całej bazy klientów. Wymaga to analizy szczegółowych danych transakcyjnych oraz wskaźnika odejść, który pokazuje, jak szybko klienci rezygnują z dalszych zakupów w Twoim sklepie.
Jak uwzględnić stopę dyskontową w obliczeniach CLV?
Bardziej zaawansowane obliczenia biorą pod uwagę zmianę wartości pieniądza w czasie (przyszłą wartość pieniądza). Wzór wygląda wówczas następująco: CLV = (Średni zysk z transakcji × Liczba transakcji × Średni czas retencji) / (1 + Stopa dyskontowa – Wskaźnik retencji).
Czym różni się wartość życiowa od czasu życia klienta?
Wartość życiowa to konkretna kwota (przychód lub zysk), jakiej firma spodziewa się od jednego klienta w trakcie całej współpracy. Z kolei czas życia klienta to okres (zazwyczaj podawany w latach), w którym klient pozostaje aktywny i regularnie dokonuje zakupów w Twoim sklepie.


