Beide rechtsvormen komen veel voor in Nederland. Ze hebben elk hun eigen kenmerken op het gebied van aansprakelijkheid, belasting, winstverdeling en bedrijfsvoering. In dit artikel lees je stap voor stap wat de verschillen zijn tussen een besloten vennootschap (BV) en een maatschap, zodat jij vol vertrouwen een rechtsvorm kiest die aansluit bij jouw behoeften.
Wat is een BV?
Een BV, in de volksmond ook wel besloten vennootschap, is een rechtsvorm met een afgescheiden vermogen. Dit betekent dat de BV losstaat van jou als ondernemer en dat is meteen één van de grootste voordelen van deze rechtsvorm. Je bent in principe niet privé aansprakelijk voor schulden van de BV.
Ondernemers kiezen vaak voor een BV als ze voornemens zijn snel te groeien, externe investeerders aan te trekken of hun persoonlijke aansprakelijkheid willen beperken. De besloten vennootschap is ook een populaire keuze bij startups, scale-ups en bedrijven met meerdere aandeelhouders.
Voordelen van een BV
- Beperkte aansprakelijkheid: Je bent in principe niet privé aansprakelijk voor schulden of fouten van de BV.
- Fiscale optimalisatie mogelijk: Je kunt jezelf een vast salaris uitkeren en profiteren van vennootschapsbelasting en dividendstructuren.
- Flexibele aandelenstructuur: Je kunt makkelijk aandelen uitgeven, overdragen of verkopen.
- Investeringen aantrekken: Externe financiers investeren sneller in een BV dan in een maatschap.
- Oprichten zonder startkapitaal: Sinds 2012 is geen minimumkapitaal meer vereist (was €18.000).
Nadelen van een BV
- Meer administratieve verplichtingen: Je moet jaarrekeningen deponeren, salarisadministratie voeren, etc.
- Kosten oprichting: Een BV moet via een notaris worden opgericht.
- DGA-salaris: Als directeur-grootaandeelhouder ben je verplicht jezelf een “gebruikelijk loon” uit te keren.
Wat is een maatschap?
De maatschap is een rechtsvorm, waarbij twee of meer personen samenwerken onder één naam, met als doel gezamenlijk winst te behalen. Deze rechtsvorm komt met name voor bij beroepsbeoefenaars, zoals artsen, architecten, accountants en advocaten.
In tegenstelling tot een BV is een maatschap géén rechtspersoon. Dat betekent dat de vennoten (de maten) hoofdelijk aansprakelijk zijn met hun privévermogen voor de verplichtingen van de maatschap, behalve als je hier in het maatschapscontract iets over hebt vastgelegd.
Voordelen van een maatschap
- Eenvoudige en snelle oprichting: Geen notaris nodig, alleen een onderlinge overeenkomst.
- Flexibel en laagdrempelig: Ideaal voor professionals die samen willen werken.
- Winstverdeling op maat: In het maatschapscontract bepaal je zelf hoe de winst verdeeld wordt.
- Beperkte administratieve lasten: Geen verplichting tot het deponeren van jaarstukken.
Nadelen van een maatschap
- Privé aansprakelijkheid: Elke maat is hoofdelijk aansprakelijk voor zakelijke schulden.
- Beperkt aantrekkelijk voor investeerders: Er zijn geen aandelen die je kunt uitgeven.
- Geen rechtspersoonlijkheid: De maatschap kan geen zelfstandig juridisch eigenaar zijn van bijvoorbeeld onroerend goed.
Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen een BV en een maatschap?
|
Kenmerk |
BV |
Maatschap |
|
Rechtsvorm |
Rechtspersoon |
Geen rechtspersoon |
|
Aansprakelijkheid |
Beperkt (zakelijk) |
Hoofdelijk (privé) |
|
Aantal oprichters |
1 of meer |
Minimaal 2 |
|
Oprichtingskosten |
Notaris verplicht |
Geen notaris nodig |
|
Fiscaal |
Vennootschapsbelasting |
Inkomstenbelasting |
|
Winstverdeling |
Via dividend |
Volgens contract |
|
Geschikt voor investeerders |
Ja |
Nee |
|
Publicatieplicht |
Jaarrekening bij de KvK |
Uitsluitend bij uitzondering |
|
Flexibiliteit |
Afhankelijk van statuten |
Hoog, via contract |
Rechtsvorm
Een BV (besloten vennootschap) is een zelfstandig rechtspersoon. Dat betekent dat de BV zelf juridische handelingen mag verrichten, zoals contracten sluiten, personeel aannemen of eigendommen bezitten. Dit biedt bescherming voor de oprichter(s), omdat verplichtingen en schulden in principe niet op het privévermogen drukken.
Een maatschap daarentegen is géén rechtspersoon. Het is een samenwerkingsvorm tussen twee of meer natuurlijke personen. De maatschap zelf kan geen juridisch eigenaar zijn; het zijn de maten (partnervennoten) die dit gezamenlijk zijn. Dit heeft gevolgen voor aansprakelijkheid en eigendom.
Aansprakelijkheid
Bij een BV ben je in principe niet persoonlijk aansprakelijk voor schulden van het bedrijf. Die aansprakelijkheid ligt bij de BV als rechtspersoon. Alleen bij wanbestuur, fraude of ernstige nalatigheid kun je als bestuurder alsnog privé aansprakelijk worden gesteld.
Bij een maatschap is er sprake van hoofdelijke aansprakelijkheid. Dat betekent dat elke maat ook met zijn of haar privévermogen aansprakelijk is voor zakelijke schulden. Zelfs als een andere maat de fout heeft gemaakt. Dit maakt het risicovoller dan ondernemen via een BV.
Aantal oprichters
Een BV kan door één persoon worden opgericht (de zogenaamde “éénpersoons-BV”). Het is daarmee geschikt voor zowel solo-ondernemers als grotere groepen aandeelhouders.
Een maatschap vereist minimaal twee oprichters (maten), omdat samenwerking een essentieel kenmerk is. Het is dan ook een typische rechtsvorm voor professionals die hun krachten willen bundelen.
Oprichtingskosten
Een BV moet via een notaris worden opgericht. Daarbij wordt een oprichtingsakte opgesteld waarin onder meer de statuten van de onderneming zijn opgenomen. Dit brengt kosten met zich mee, vaak tussen de €300 en €1.000.
Een maatschap richt je relatief eenvoudig en goedkoop op. Een notariële akte is niet vereist, omdat een schriftelijk maatschapscontract volstaat. Dat maakt het laagdrempeliger voor startende samenwerkingen.
Fiscale behandeling
Een BV betaalt vennootschapsbelasting over haar winst. Daarna kun je als eigenaar dividend uitkeren, waarover inkomstenbelasting betaald wordt. Er is dus sprake van dubbele belasting, maar ook fiscale optimalisatie is mogelijk (bijvoorbeeld door jezelf een lager DGA-salaris uit te keren en de rest als dividend).
In een maatschap geven de maten hun deel van de winst op als ‘winst uit onderneming’ in de inkomstenbelasting. Dit maakt het mogelijk gebruik te maken van belastingvoordelen zoals zelfstandigenaftrek en de MKB-winstvrijstelling. Het belastingtarief is progressief, afhankelijk van je persoonlijke inkomen.
Winstverdeling
In een BV wordt de winst verdeeld via dividend, op basis van het aantal aandelen dat iedere aandeelhouder bezit. Dit proces is formeel en moet worden goedgekeurd door de algemene vergadering.
Bij een maatschap bepaal je zelf, via het maatschapscontract, hoe de winst verdeeld wordt. Dit hoeft niet per se gelijk verdeeld te zijn: ook verdeling naar inspanning, uren of rol is mogelijk. Het biedt daarmee meer maatwerk dan de standaard aandelenstructuur van een BV.
Geschikt voor investeerders
Een BV is zeer geschikt voor investeerders. Door aandelen uit te geven kun je eenvoudig nieuwe kapitaalverstrekkers aantrekken. Bovendien biedt de BV duidelijke eigendomsstructuren, iets wat investeerders graag zien.
Een maatschap is minder aantrekkelijk voor externe investeerders. Je kunt geen aandelen uitgeven en investeerders moeten maat worden, met alle aansprakelijkheidsgevolgen van dien. Daardoor is een maatschap meer geschikt voor samenwerkingsvormen, niet voor kapitaalwerving.
Publicatieplicht
Een BV is verplicht jaarlijks een jaarrekening op te stellen en te deponeren bij de Kamer van Koophandel. Afhankelijk van de grootte van de BV gelden er verschillende eisen aan deze jaarrekening.
Een maatschap heeft in principe géén publicatieplicht. Wel moet elke maat voor zijn eigen deel van de winst een correcte boekhouding voeren, en moet de maatschap zich inschrijven bij de KvK. Alleen als de maatschap als onderneming kwalificeert en personeel in dienst heeft, kunnen er extra verplichtingen gelden.
Flexibiliteit
Een maatschap is zeer flexibel. Via het maatschapscontract kunnen de maten bijna alle afspraken zelf vormgeven: van winstverdeling tot besluitvorming en rolverdeling. Hierdoor is de rechtsvorm zeer geschikt voor professionals die maatwerk willen.
Een BV is minder flexibel door de wettelijke kaders (zoals DGA-salaris, aandeelhoudersbesluiten, statuten). Toch biedt ook de BV binnen deze kaders veel aanpassingsmogelijkheden, vooral voor wie zakelijk wil opschalen, personeel aanneemt of internationaal opereert.
Wat zijn de overeenkomsten tussen de BV en de maatschap?
Het zijn twee totaal verschillende rechtsvormen, die verbazingwekkend genoeg ook overeenkomsten hebben:
- Beide moeten worden ingeschreven bij de Kamer van Koophandel (KvK).
- Je kunt in beide vormen personeel aannemen.
- Beide rechtsvormen kunnen gebruik maken van zakelijke aftrekposten.
- In beide gevallen kun je onder een merknaam opereren.
- Zowel BV's als maatschappen kunnen samenwerken met andere bedrijven en freelancers.
Belastingen: hoe zit het bij de BV vs Maatschap?
Besloten vennootschap (BV)
Bij de BB betaal je vennootschapsbelasting over de winst. Daarna kun je als DGA dividend uitkeren, waarover inkomstenbelasting wordt afgedragen. De totale belastingdruk hangt dus af van hoe je jezelf uitbetaald: via salaris of dividend.
Voordelen zijn onder andere:
- Mogelijkheid tot fiscale optimalisatie
- Lage vennootschapsbelasting bij lagere winstgrenzen (19% in 2025 tot €200.000)
- Aftrekposten zoals investeringsaftrek
Maatschap
De maatschap valt onder de inkomstenbelasting. Iedere maat geeft zijn of haar deel van de winst op als winst uit onderneming. Dat betekent dat je gebruik maakt van ondernemersvoordelen, zoals:
- Zelfstandigenaftrek
- Startersaftrek
- MKB-winstvrijstelling
Let op: deze voordelen verdwijnen mogelijk in de toekomst, dus check jaarlijks de fiscale regels.
Welke rechtsvorm kies je als zzp’er of freelancer?
Werk je alleen en heb je geen personeel? Dan is een maatschap niet logisch. In dat geval ligt er een andere keus voor de hand: de eenmanszaak of de BV. Wil je met één of meer partners samenwerken in een professionele praktijk? Dan is een maatschap juist wél ideaal. Voor zzp’ers die willen groeien, personeel aannemen of investeerders zoeken: een BV is wellicht de beste keuze in dit geval. De BV biedt ook bescherming en mogelijkheden voor ondernemers die een webshop starten of internationeel willen opereren.
Wat is de beste keuze: BV of maatschap?
Kijk altijd naar de optie die aansluit bij jouw behoeften als ondernemer en schakel zo nodig professioneel advies in. Hier zijn een paar richtlijnen voor het maken van de juiste keus:
|
Situatie |
Beste keuze |
|
Je wilt persoonlijke aansprakelijkheid beperken |
BV |
|
Je werkt met andere professionals als artsen of advocaten |
Maatschap |
|
Je wilt een investeerder aantrekken |
BV |
|
Je wilt snel starten zonder notaris |
Maatschap |
|
Je start een webshop of digitaal productbedrijf |
BV |
|
Je gaat parttime ondernemen |
Maatschap |
Veelgestelde vragen over BV vs maatschap
1. Kan ik een maatschap omzetten naar een BV?
Ja, dat kan. Veel ondernemers starten als maatschap en zetten deze later om naar een BV zodra ze willen groeien of risico’s willen beperken.
2. Is een BV altijd beter dan een maatschap?
Niet per se. Een BV is aantrekkelijker als je grotere risico’s loopt of externe financiers zoekt, maar de maatschap is eenvoudiger en voordeliger voor samenwerkende professionals.
3. Hoe zit het met de administratie?
Bij een BV ben je verplicht om een jaarrekening te maken en in te dienen bij de KvK. Bij een maatschap hoef je dat niet, maar moet je wel goede boekhouding bijhouden.
4. Wat is goedkoper: BV of maatschap?
Een maatschap is goedkoper in oprichting en beheer. Een BV kent meer kosten, maar biedt meer bescherming en groeimogelijkheden.
5. Kan ik personeel aannemen in een maatschap?
Ja, zowel een BV als een maatschap kunnen personeel in dienst nemen.





